Πέμπτη 27 Μαΐου 2010

Ψυχοσωματικές Επιπτώσεις της Οικονομικής Κρίσης.

Η οικονομική κρίση έχει μπει καλά στη ζωή μας, στην καθημερινότητα μας και ένα διαρκές άγχος μας κατατρέχει. Πριν απο λίγες μέρες ένας συνάδελφος του πατέρα μου έδωσε τέλος στη ζωή του λόγω δυσχερής οικονομικής κατάστασης και χρεών. Και δεν είναι το μόνο περιστατικό που έχει πάρει το αυτί μου τελευταία.. Η κατάσταση είναι τεταμένη και επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο τον καθένα. Οι ψυχοσωματικές επιπτώσεις μιας τόσο στρεσογόνου περιόδου δεν πρέπει να παραβλέπονται. Για τον λόγο αυτό έψαξα και βρήκα ένα άκρως ενδιαφέρον άρθρο ψυχολογίας στην διαδικτυακή πύλη E-Psychology, γραμμένο απο τον ψυχολόγο Νικόλαο Βακόνδιο, απόσπασμα του οποίου αποφάσισα να παραθέσω εδώ πέρα..

Έρευνες έχουν αποδείξει ότι όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε παρατεταμένο άγχος, υπάρχουν σημαντικότατες επιδράσεις στην ψυχική του διάθεση, και κατ’ επέκταση στον οργανισμό του π.χ. η μείωση της άμυνας του οργανισμού, μέσα από έναν πολύπλοκο μηχανισμό που οφείλεται στην επικοινωνία νευρικού και αμυντικού συστήματος του οργανισμού μας.

Όπως έχει αποδειχθεί, ο εγκέφαλος μας, συγκεκριμένα η περιοχή που χαρακτηρίζαμε ως «συναισθηματικό εγκέφαλο», και ονομάζεται μεταιχμιακό σύστημα, διαθέτει και «ενεργοποιεί» το έμφυτο όπλο του άγχους, ως αντίδραση σε κάτι που θα το θεωρήσει ως «απειλή» απέναντι στην ζωή μας. Αυτό σημαίνει ότι ο εγκέφαλος μας έχει την δυνατότητα να αντιδράσει απέναντι στον κίνδυνο απόλυσής μας από την εργασία, με παρόμοιο τρόπο όπως θα αντιδρούσε αν βρισκόμασταν αντιμέτωποι με ένα επικίνδυνο φίδι μπροστά μας.

Ακόμη και αν βρισκόμασταν απέναντι σε ένα επικίνδυνο δηλητηριώδες φίδι, θα μπορούσαμε να τρέξουμε μακριά του ή να το πετάξουμε μακριά με ένα κλαδί. Στην περίπτωση του οικονομικού άγχους, ο άνθρωπος πέραν του αν καταφέρει, να εργάζεται σε δύο δουλειές, δεν μπορεί να αυξήσει το εισόδημα του προκειμένου να ανταποκριθεί. Πρόκειται για μία κατάσταση άγχους, πιο «ύπουλης» και ψυχοφθόρας αφού η απειλή είναι «μη ορατή» στα μάτια μας και επιπλέον συνεχής και παρατεταμένη σε διάρκεια, απειλώντας το ένστικτοι της επιβίωσής μας.

Το παρατεταμένο και οξύ άγχος που βιώνουμε, καθώς δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, σιγά σιγά οδηγεί σε «απόσυρση» από την πάλη για επιβίωση και παθητικότητα του ατόμου, το οποίο νιώθει ανίκανο να αντιδράσει. Μπορεί να οδηγήσει σε μελαγχολία, δυσθυμία, κατάθλιψη και ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Η αντιμετώπιση των καταστάσεων που αναφέραμε δεν είναι εύκολο δυστυχώς να γίνει από το άτομο μόνο του, καθώς αυτό νιώθει ότι θα αντιμετωπίσει την κατάσταση μόνο αυξάνοντας το εισόδημά του, ολοκληρωτικά ενταγμένο σε μία αγχώδη κατάσταση, όπου η αύξηση του εισοδήματος δείχνει ως η μόνη λύση.

Η ουσιαστική αντιμετώπιση βρίσκεται στην προσπάθεια επιβολής της λογικής σκέψης πάνω στην συναισθηματική αντίδραση του άγχους. Στον γραπτό λόγο, και μιλώντας γενικά, πιθανά ακούγεται θεωρητική ως λύση. Για τον λόγο αυτό κάθε άνθρωπος, έστω και με βοήθεια, πρέπει να προσπαθήσει να επανεξετάσει με την λογική του, τους κινδύνους που θεωρεί ότι αντιμετωπίζει λόγω της οικονομικής κρίσης και αν πραγματικά οι κίνδυνοι αυτοί είναι τόσο άμεσοι. Το άγχος έχει την ιδιότητα να επηρεάζει την λογική μας σκέψη, και να την παραλύει.


Πέρα από την βοήθεια που θα πρέπει να ζητήσουμε από κάποιον ειδικό θα πρέπει να γνωρίζουμε επίσης ότι το χιούμορ, είναι ένας ιδιαίτερα υγιής μηχανισμός άμυνας ο οποίος πρέπει να προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε, καθώς και η διατήρηση της ποιότητας της ζωής, κυρίως μέσω της διατήρησης των κοινωνικών επαφών μας.

Εγώ να προσθέσω τέλος ότι θεωρώ άκρως σημαντική τη συνηδειτοποίηση εκ μέρους του ατόμου ότι τα συμπτώματα που ο οργανισμός του εμφανίζει αποδίδονται στη συγκεκριμένη στρεσογόνο κατάσταση που βιώνει, αυτή δηλαδή της οικονομικής κρίσης. Αυτή ακριβώς η συνηδειτοποίηση θα τον ωθήσει στην εύρεση λύσης η οποία θα είναι αποτελεσματική μόνο αν σχετίζεται με το αίτιο που προκάλεσε τα συμπτώματα αυτά, αντιμετώπιση δηλαδή άμεσα σχετιζόμενη με την κρίση και τους μηχανισμούς άμυνας που χρησιμοποιεί το άτομο για να τα βγάλει πέρα με το άγχος που βιώνει.

Και επίσης γελάτε φίλοι μου!! Όπως ανέφερε και ο κ. Βακόνδιος το χιούμορ είναι ένα απο τα πιο σημαντικά όπλα αντιμετώπισης του άγχους που διαθέτουμε. Ας μην το αφήνουμε ανεκμετάλλευτο!!

"A person who knows how to laugh at himself will never ceased to be amused" - Shirley Maclaine.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου